جلسه پنجم : فلوچارت و دستورات کنترلی

متغیرها اساس و پایه‌ای برنامه‌نویسی هستند که به عنوان ظرف‌هایی عمل می‌کنند که مقادیر مختلف را در خود نگه می‌دارند. در واقع، متغیرها محلی برای ذخیره‌سازی داده‌ها هستند.

برای تعریف یک متغیر در پایتون، کافی است نام متغیر را انتخاب کرده و سپس مقدار آن را به آن اختصاص دهید. نیاز به نوشتن نوع داده نیست. ساختار تعریف متغیر به این صورت است:

نام_متغیر = مقدار

مثال:


					<xmp>x = 5
name = "John"
is_student = True</xmp>

<xmp>x = 5

name = "John"

is_student = True</xmp>

قوانین نامگذاری متغیرها در پایتون:

نام متغیر باید با حرف شروع شود.
نام متغیر می‌تواند شامل حروف، اعداد و زیرخط باشد.
نام متغیر نباید با عدد شروع شود.
نام متغیر نباید با کلمات کلیدی پایتون مانند “if”، “for”، “def” و … تداخل داشته باشد.
نام متغیر بهتر است توصیفی و معنادار باشد.
نام متغیرها معمولاً به صورت camelCase یا snake_case نوشته می‌شوند.

مثال‌های نامگذاری صحیح:

my_variable

age

is_logged_in

total_score

مثال‌های نامگذاری نادرست:

variable1 (شروع با عدد)

my-variable (استفاده از خط تیره)

my variable (فاصله در نام)

if (تداخل با کلمه کلیدی)

دستور print :

– دستور print در پایتون برای چاپ خروجی (معمولا پنجره ترمینال) استفاده می شود.

– نحوه استفاده از دستور print:

print()

در پایتون، علامت ‘ (کوتیشن) و ” (دو کوتیشن) برای نمایش رشته متنی (string) استفاده می شود. علامت ” و ‘ در پایتون برای تعریف رشته متنی مورد استفاده قرار می گیرد و با استفاده از آن می توان عیناً متن میان علامت ” یا ‘ را چاپ کرد.


					<xmp>print("hello world")
#خروجی hello world
x = 5
print( 'x = ' , x )
#خروجی x =  5</xmp>

<xmp>print("hello world")

#خروجی hello world

x = 5

print( 'x = ' , x )

#خروجی x = 5</xmp>

در اینجا عبارت x = عینا در خروجی چاپ می شود زیرا بین ” ” است و محتوای متغییر x چاپ می شود.


					<xmp>x = 5
y = 'ali'
print( 'x = ' , x , 'y = ' , y )
 #خروجی x =  5 y =  ali</xmp>

<xmp>x = 5

y = 'ali'

print( 'x = ' , x , 'y = ' , y )

#خروجی x = 5 y = ali</xmp>

زبان پایتون، keysensitive است یعنی به بزرگی/کوچکی حروف حساس است.

مثال 1 :

برنامه ایی بنویسید که مشخص کند عدد زوج است یا فرد :


					<xmp>x = 2
if (x % 2 == 0) :
    print("zoj ast")
else:
    print("fard ast")
#خروجی zoj ast</xmp>

<xmp>x = 2

if (x % 2 == 0) :

print("zoj ast")

else:

print("fard ast")

#خروجی zoj ast</xmp>

دستور if :

– دستور if در پایتون برای اجرای بخشی از کد در صورت برقراری یک شرط خاص استفاده می شود.

– ساختار کلی دستور if به صورت زیر است:

شرط if :

بلاک شرط در صورت برقراری شرط (True)

else :

بلاک برقرار نبودن شرط (False)

– شرط (condition) می تواند هر بیان منطقی (Boolean expression) باشد که مقدار True یا False برمی گرداند.

– بلوک کد (block of code) متعلق به هر شرط باید با تورفتگی (indentation) مشخص شود.

– else بخش اختیاری است و می توان از آن استفاده کرد یا نکرد.

– در صورت برقراری شرط، بلوک کد متعلق به آن اجرا می شود اگر شرط برقرار نباشد، بلوک کد مربوط به else اجرا می شود.

علامت % در پایتون نماد باقیمانده است.

علامت == در پایتون به معنای برابری است .

مثال 2 :کوچکترین و بزرگترین عنصر لیست زیر را بیابید.


					<xmp>a = [12,11,11,5,4,9]
i  = 0
while i < len (a):
    j = i + 1
    while j < len (a): 
        if (a[i]> a[j]):
            temp = a[i] 
            a[i] = a[j] 
            a[j]= temp
        j += 1
    i += 1
print ("min is =", a[0])
print (" max is =",a[len (a)-1])
</xmp>

<xmp>a = [12,11,11,5,4,9]

i = 0

while i < len (a):

j = i + 1

while j < len (a):

if (a[i]> a[j]):

temp = a[i]

a[i] = a[j]

a[j]= temp

j += 1

i += 1

print ("min is =", a[0])

print (" max is =",a[len (a)-1])

</xmp>

در مثال بالا عناصر را به ترتیب از کوچک به بزرگ چاپ کنید.


					<xmp>k = 0
while k < len(a):
    print (" onsor =", a[k])
    k +=1
</xmp>

<xmp>k = 0

while k < len(a):

print (" onsor =", a[k])

k +=1

</xmp>

مثال بالا را به ترتیب از بزرگ به کوچک چاپ کنید.


					<xmp>k = len(a)
while k > -1:
    print ("onsor=",a[k - 1 ])
    k -= 1
</xmp>

<xmp>k = len(a)

while k > -1:

print ("onsor=",a[k - 1 ])

k -= 1

</xmp>

مثال 3 : میانگین لیست زیر را بیابید.


					<xmp>arr = [12,11,8]
i =0
sum = 0
while i <len(arr) :
    sum =sum + arr[i]
    i+=1
a = sum / 3
print (a)</xmp>

<xmp>arr = [12,11,8]

i =0

sum = 0

while i <len(arr) :

sum =sum + arr[i]

i+=1

a = sum / 3

print (a)</xmp>

بازگشت به درس

ورود

ثبت نام

جلسه پنجم : فلوچارت و دستورات کنترلی