پانسمان
به نام خدایی که در این نزدیکی است
پانسمان
پانسمان
- پانسمان یعنی شستشوی زخم و قراردادن پوشش استریل روی آن است
- به منظور جلوگیری از:
- عفونت
- خونریزی
- آسیب بیشتر
- جذب ترشحات
پوششی که برای پانسمان زخم بکار می رود باید دارای مشخصات زیر باشد :
- تمیز و بدون آلودگی میکربی باشد تا ضمن اینکه مانع رسیدن میکروبها به سطح زخم می شود خود سبب آلودگی مجدد آن نشود.
- مواد و وسایل استریل همیشه ارجح هستند.
- هنگامی که بسته بندی گازاستریل یاپانسمان را باز می کنید یا هرنوع پارچه دیگری را به عنوان پانسمان در دست می گیرید اینکار را با دقت انجام دهید تا آن را از آلودگی تا حد امکان دور نگاه دارید.
- مانند پارچه توری سوراخهای زیادی داشته باشد تا :
الف( اکسیژن هوا بتواند به سطح زخم و اطراف آن برسد .
ب( از رشد احتمالی میکربهای بی هوازی در سطح زخم جلوگیری شود.
ج (امکان تبخیر عرق پوست از زیر پانسمان فراهم باشد زیرا در غیر این صورت مرطوب شده ، پانسمان خیس می شود و محیط مناسبی برای رشد میکروبها فراهم می گردد.
- از جنسی باشد که به زخم نچسبد زیرا در صورت چسبیدن ممکن است هنگام برداشتن آن از روی زخم بافتهای تازه در حال ترمیم را از جا کنده ویا به آنها صدمه بزند.
- پنبه برای پانسمان مناسب نیست زیرا الیاف آن به زخم می چسبد.
- قدرت جذب ترشحات را داشته باشد.
- حجم و ضخامت کافی داشته باشد تا زخم را از ضربه ها و صدمات حفظ کند.
- به اندازه کافی بزرگ باشد که همه سطح زخم را بپوشاند و لبه آن حداقل دو سانتیمتر از لبه زخم جلوتر باشد.
وسایل مورد نیاز
- ترالی یا سینی پانسمان
- پک پانسمان استریل
- دستکش استریل
- دستکش تمیز یکبار مصرف
- عینک محافظ در صورت لزوم،ماسک
- سطل مخصوص جمع آوری پانسمان کثیف با کیسه پالستیک زرد رنگ
- باند و چسب
- محلول ضد عفونی کننده
- سرم شستشو
ست مخصوص پانسمان
شامل: گالی پات، رسیور، گلوله های پنبه، گاز استریل، پنس و پنست، قیچی
وسایل پانسمان
- پوششی که برای پانسمان زخم ها بکار می رود از نظر جنس، اندازه و شکل انواع مختلف دارد که مهمترین آنها عبارتند از گاز و پدگاز.
- گاز نوعی وسیله پانسمان است که از پارچه توری مخصوصی تهیه می شود .
- معموال چند الیه آن در اندازه های 10 *10 سانتیمتری یا به اندازه های مختلف دیگر وسیله بسیار مناسبی برای پوشاندن اکثر زخم هاست.
- پدگاز وسیله پانسمان دیگری است که از الیه های پنبه و گاز یا پارچه دیگری که قدرت جذب ترشحات را دارد در اندازه های مختلف تهیه می شود.
- در مواقع اضطراری می توان از یک پارچه تمیز یا حوله ای که تازه شسته شده باشد برای پانسمان استفاده کرد.
- در صورت عدم دسترسی به وسایل استریل می توان پارچه ها را به مدت 15 دقیقه جوشاند یا از اتوی داغ استفاده کرد.
- سایروسایل الزم برای تمیز کردن زخم و پانسمان کردن عبارتند از : پنس یا دستکش استریل، ماسک و عینک، سرم فیزیولوژیک استریل یا سرم شستشو)محلول ./9 در صد نمک درآب) ، محلول ضدعفونی کننده مثل بتادین و آب اکسیژنه، چسب، باند، قیچی برای بریدن باند، کیسه برای دور انداختن گازها یا پنبه های استفاده شده
روش پانسمان زخم
- شستشو با فشار زیاد با نرمال سالین
- خروج اجسام خارجی
- پوشیدن دستکش
- ضد عفونی پوست اطراف زخم
- پوشاندن زخم با گاز استریل
- پانسمان و فیکس کردن آن
روش کار ( 1 )
دستور پزشک چک می شود.
روش کار به بیمار توضیح داده می شود.
قبل از انجام کار پرستار اقدام به شستن دست می کند.
بیمار در وضعیت راحتی قرار می گیرد.
از برهنه کردن قسمت های غیر ضروری بدن می باسیت اجتناب نمود.
محیط امن برای بیمار ایجاد می کنیم )استفاده از پاراوان ،بستن در اتاق،کشیدن پرده ها(
ازتردد بیمورد پرسنل دراتاق مربوطه جلوگیری شود ) ساعت نظافت بخش با ساعت پانسمان یکی نباشد(
با ماسک دهان و بینی خود را بپوشانید.
ادامه روش کار ( 2 )
- چسب ها را درجهت رویش مو از پوست بیمار جدا می کنیم
- پوشیدن دستکش یکبار مصرف
3- در صورت احتمال پاشیدن ترشحات استفاده از عینک محافظ الزامی است
5- پانسمان کثیف برداشته و درون کیسه پالستیکی انداخته می شود
ادامه روش کار ( 3 )
- پک پانسمان به روش استریل باز می شود
- دستکش استریل می پوشد
- زخم یا برش جراحی طبق دستور پزشک با محلول ضد عفونی کننده، تمیز می شود
- زخم های عفونی از خارج به داخل یا از اطراف به مرکزتمیز می شوند
- زخم ها غیر عفونی از باال به پایین یا از مرکز به بیرون تمیز می شوند
- از هر تکه گاز یا گلوله پنبه بصورت دورانی و فقط یکبار استفاده می شود
ادامه روش کار ( 4 )
- زخم با گاز استریل خشک می شود.
- در صورت داشتن درن ، اطراف آن بصورت چرخشی از مرکز به خارج تمیز می شود
- با پنس استریل، گاز استریل را روی زخم بگذارید،و اطراف درن را پس از خشک نمودن با گاز استریل که وسط آن را قیچی نموده اید بپوشانید
ادامه روش کار ( 5 )
- لایه های بعدی گاز را روی زخم بگذارید.
- دستکش را بطور وارونه بیرون بیاورید و داخل کیسه زباله پال ستیکی بیندازید.
- با استفاده از چسب یا باند پانسمان را محکم کنید
- وسایل را جمع آوری کرده ،بیمار را در پوزیشن مناسب قرار دهید، و مجددا دست های خود را بشویید
- تعویض پانسمان،نوع ترشحات،ظاهر زخم ومیزان ترشحات، درپرونده بیمارثبت کنید
- در هرشیفت پانسمان بیماررا کنترل نمایید.
نکته
- در بررسی که در این خصوص صورت گرفته، اکثر همکاران ما به نکات زیر توجه ندارند
- شستن دست قبل از پانسمان
- آگاه کردن بیمار از پروسیجرمربوطه
- حفظ حریم خصوصی بیمار
- پوشیدن دستکش یکبار مصرف برای برداشتن پانسمان کثیف
- پوشیدن دستکش استریل
- شستن دست پس از پانسمان
- ثبت وضعیت زخم و پیشرفت آن در پرونده بیمار